Het landschap van vandaag is een combinatie van natuurlijke processen die het in miljoenen jaren hebben gevormd en menselijk handelen dat met name de laatste eeuwen het landschap naar de hand heeft gezet. Het shifting baseline syndrome zorgt voor collectief geheugenverlies van natuur in Nederland. We zijn moeilijk in staat om het verlies van leven in onze landschappen over generaties op te merken. In de Groene Poort en het Rijk van Nijmegen is in de afgelopen decennia veel van wat verloren is gegaan weer teruggekeerd. Voor de jonge generatie die opgroeit in dit landschap is dat óók vanzelfsprekend, maar dat is het niet… Het kwam tot stand vanuit een visie op landschap, hard werken en liefde voor de natuur. Het is nu een voorbeeldgebied voor rewilding, boerennatuur en recreatie.

In de deze documentaire maken we een reis van de Rijn tot De Bruuk op zoek naar de grenzen in het landschap. Fysieke grenzen zoals de stuwwal, de rivier en de dijk, die de verwilderde uiterwaarden scheidt van boerenland. Grenzen in de vorm van hekken en hagen, kribben en nevengeulen. Grenzen in het landschap die het resultaat zijn van de grenzen in ons hoofd, tussen natuur en cultuur. Schuivende grenzen. We zien hoe overstromingen hebben geleid tot de waterwerken die ons veilig houden en waarvan we later inzagen dat ze de biodiversiteit schaden. We zien in de uiterwaarden hoe we nu zorgen voor meer balans tussen veiligheid en natuur en we zien hoe ecologen en waterschappen samenwerken om met bloemen de dijk en de natuur te versterken.

Grensgebied is een natuurfilm met de mens in de hoofdrol, waarin we een reis maken naar de diepe tijd. We peuteren de verhalen los in het huidige landschap en dromen van een toekomst waarin de grenzen tussen mens en natuur nog verder vervaagd zijn en daarmee de landschappen nóg meer verbonden.

Filmmaker Rik van der Linden en zijn team gaan met kenners op stap, bewoners, ecologen en boeren die allemaal met hun eigen blik, kennis en verwondering de kijker meenemen. Zij geven hun stem aan de plek en daarnaast zien de stem van veel niet menselijk leven in het landschap.

We zien hoe de Bever huishoudt in de uiterwaarden, hoe het Bont Zandoogje dankbaar gebruik maakt van de heggen in de Ooijpolder. We zien een boer die de staldeuren wagenwijd openzet voor de Boerenzwaluw. De pracht van de Wolfsmelkpijlstaartvlinder die leeft op het duin dat de rivier heeft afgezet.

Een zeearend in de populierenpluis maakt het sprookje van toen de realiteit van nu. We zien hoe de Koninginnepage zich tegoed doet aan de nectar op de Ooijse Bandijk en aan de hand van de Gierzwaluw vertellen we het verhaal van kleiwinning in de polder. De Tamme Kastanje onthult hoe de mens eeuwen geleden al een voedselbos aanlegde op de stuwwal en de Nachtzwaluw maakt dankbaar gebruik van de overgangsgebieden tussen het dichte bos en de weidsheid daarnaast.

In De Bruuk zien we hoe kwel en jarenlang boeren voor een uniek landschap zorgde en hoe die nu als natuur beheerd wordt. In Voedselbos Ketelbroek zien we hoe Glimwormen de grenzen tussen landbouw vervagen. Dat zet aan tot dromen over een eland in de uiterwaarden die in de toekomst vanuit de Veluwe is komen aanwandelen in een toekomst waarin mens en natuur nog meer verweven leven en de basiskwaliteit van natuur op orde is. 

Ze zijn begonnen met filmen in het voorjaar van 2025. De premiere van de documentaire is begin 2026.

Samen met de medemogelijkmakers van deze film gaan organiseren we vertoningen in het gebied om de liefde voor het landschap te vieren, te delen en te doen groeien, opdat de basiskwaliteit van natuur in de streek nóg hoger wordt. Daarnaast gaan we met de film naar de regionale omroepen, festivals als WFFR en de NPO.

Wil je als organisatie ook mede-mogelijkmaker worden? Stuur dan een mailtje naar info@vierhetlandschap.nl 

De volgende organisaties doen al mee: De Ploegdriever, Living Lab Ooijpolder-Groesbeek Radboud Universiteit, Future Dikes Radboud Universiteit, Via Natura, de Groene Bondgenoten, ARK rewilding en het Cultuurfonds Gelderland.